.
THƠ



.

NHẬT KÝ 1986
_____________________________________ .
..

.

I. TRÒ CHƠI
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Chủ Nhật,09.02.1986
.
Anh lại lao mình vào một trò chơi không hứa hẹn được cuộc. Trò chơi lấp đầy thời gian của anh, chiếm mọi ngõ ngách của tâm hồn. Trò chơi thách thức lòng can đảm và nhẫn nhục. Hầu như anh biết chắc rằng anh sẽ thua cuộc. Và sẽ kết thúc bằng một sự sụp đổ hoang tàn chẳng có gì cứu vãn được, chẳng có gì bù đắp nổi. Nó sẽ kéo theo sự kết thúc của anh. Phải, anh biết anh sẽ thua cuộc, ngay từ giờ phút đầu. Nhưng anh đắm mình ngập ngụa trong trò chơi ấy, không sao lãng một giây. Anh lao vào đó như một giòng nước lũ, sục sôi, mù loà, không biết hổ ngươi, không có lấy một lúc nhìn lại mình. Làm như anh sinh ra để chơi trò chơi duy nhất ấy, và để thua cuộc mãi mãi. Anh cảm nhận điều ấy bằng từng giọt máu, từng tế bào, từng hơi thở của cơ thể anh.
.
Anh không có nơi để dừng lại, không có đường để thối lui. Anh không thể chọn lựa. Vả chăng anh cũng chờ đợi biết bao để nếm trải đến tận cùng men chiến bại, với nỗi ô nhục đắng cay. Nhưng những điều ấy, mà chỉ riêng chúng cũng đủ làm anh ngao ngán, lại không giết anh. Giết anh chính là cái hậu qủa gắn liền của sự thua cuộc, chính là cơn hoang tàn, rỗng lặng, không gì cứu vãn nổi. Và cả điều ấy nữa anh cũng thâm hiểu bằng từng giọt máu, từng tế bào, từng hơi thở của cơ thể anh.
.
.
.

.
II. ĐƯỜNG ANH ĐI

.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Bẩy,15.02.1986
.
Có những con đường anh chẳng bao giờ nghĩ tới, mà định mệnh lại đưa anh đến. Hôm nay anh bước đi trên đó như bước đi trong chiêm bao. Chiêm bao có những gai nhọn sắc, cứa nát tấm lòng đau mỏi của anh. Anh muốn dừng lại nghỉ chân, nhưng chẳng tìm đâu ra bóng mát. Anh ngỡ anh đã tìm được một bóng mát, Nhưng nó lại là bóng đêm anh từng ghê sợ. Nó làm anh sống lại những đêm dài mà từ lâu anh đã thoát ra. Nó gợi nhớ đến những ác mộng có móng vuốt, ngày đó đã buông tha anh khi trái tim anh chỉ còn lại là một vết thương không bao giờ khỏi.
.
Con đường này dẫn anh đến đâu ? Chẳng bao giờ anh biết mình đang đi đến nơi nào, hay đang ở đâu, trên mặt đất này. Chẳng bao giờ anh đã biết, và cũng sẽ chẳng bao giờ anh biết điều đó..
.
.
.

.
III. CÓ NGHĨA LÀ NHƯ THẾ
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Tư,19.02.1986
.

Nhưng anh có thật cần niềm vui không? Hay chỉ cần sống cho tận cùng ngày tháng của anh? Sống và giương mắt nhìn các thời đại trải qua và suy tàn, nhìn mọi thứ sống và chết đi quanh anh? Sống cho đến lúc anh không còn có thể nhắm mắt và chết được nữa? Có phải anh sẽ kiên trì sống cho đến lúc ấy, lúc mà anh sẽ chán ngấy sự chết, cũng như sẽ không còn màng đến niềm vui? Anh sẽ học hỏi ở thực vật hay khoáng vật hay cái gì khác nữa, để tồn tại bên ngoài ý niệm về niềm vui? Anh sẽ học hỏi ở chúng để chỉ cần hiện hữu đơn thuần là đủ? Cũng như chúng, anh sẽ chỉ tồn tại câm lặng, tàn tật và ngang bướng cho đến tận cùng của các thế kỷ? Như thế có nghĩa anh hãy thôi không săn đuổi niềm vui nữa? Anh hãy buông tay khỏi những trò chơi của đồng loại anh? Anh hãy để cho tiếng cười tắt đi và tắt đi mãi mãi? Và trái tim anh hãy nguội lửa và chỉ còn lại là một mảnh than đen cháy dở? Anh sẽ thôi không tìm kiếm tiếng cười dù chỉ là lục lọi trong ngày hôm qua, lục lọi trong hộc tủ của ngày tháng cũ? Như thế có nghĩa anh hãy lui ra ngoài hành lang cuả trần gian? Chỉ để sống sót cho đến tận cùng ngày tháng của anh? Như thế có nghĩa anh hãy thôi không còn là một con người?.
.
.
.

.
IV. CUỘC VUI
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Bẩy,22.02.1986.


Cuộc vui nào cho anh dài qúa một cơn mưa? Trong cơn mưa có những hạt bâng khuâng sa xuống tự những tầng thiên không nào anh không hiểu. Những tầng thiên không, ở đó ngưng đọng những bể lớn mầu xám chì, làm lòng anh trĩu nặng.
.
Cuộc vui nào cho anh dài qúa một dòng sông? Nơi bến sông này anh đã tắm biết bao lần. Nhưng anh không biết nguồn của nó tự nơi đâu. Chỉ thấy nó tràn về trùm lấp đời anh, đục ngầu, chẩy xiết. Và những làn sóng xanh dội lại trong tim anh những khắc khoải khôn nguôi. Những làn sóng mãnh liệt biết bao. Nhưng chúng không thể rửa sạch trí nhớ u ám của anh như rửa những hòn cuội nhỏ.
.
Cuộc vui nào cho anh dài qúa một đêm trăng? Giữa những hàng cây anh đi qua, đắm mình trong ánh trăng và bóng lá xôn xao. Ánh trăng làm loãng đi nọc độc ngấm trong hồn anh, làm cho anh nguôi khát một giờ, và hương thơm của nó bao giờ cũng khiến anh say ngất. Nhưng điều đó chỉ ở lại với anh trong một giờ, anh vẫn biết. Làm sao nó có thể qua đi mà không để lại cho anh nỗi trống trải vô cùng?
.
Cuộc vui nào không làm anh nặng lòng, không làm anh u ám, không làm anh trống trải vô cùng? Ngày tháng của anh chỉ được ban cho những cuộc vui chẳng bao giờ toàn vẹn. Thế mà chúng cũng qúa đỗi xa vời, qúa đỗi hiếm hoi...
.
.


.
V. CHIỀU TÀ
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Năm,03.04.1986.


Có những lúc ngày tàn êm đềm biết bao. Lồng lộng quanh anh chỉ một mầu của buổi chiều. Một mầu mông mênh và thanh thản như hơi thở của anh lúc đó. Bàng bạc khắp nơi, trong mọi sự vật. Mặt sông phẳng lặng với những con đò thả neo mơ màng. Con đường đất sáng nhạt. Những rặng me nước hay những lùm tre. Những mái nhà tranh loang lổ san sát. Trẻ con chơi đùa những trò ngốc nghếch, tắm trong bụi đất, la gào khản cổ,... Người lớn lững thững đi từ bến sông ướt rượt, leo lên những bậc thang của nhà sàn, thay quần áo vội vàng trong xà-rông thùng thình, ra ngồi ươn lười trước cửa, hóng gió hay chuyện gẫu, chưa buồn đốt đèn dầu trong nhà, để mặc bóng tối trương phềnh từ những xó xỉnh, từ tốn ngấm vào mọi sự,... Vầng trăng mọc sớm, chẳng ai để tâm, tò mò nhìn xuống từ trên cao, giữa những vạt mây đổi mầu và đổi hình vùn vụt.
.
Những lúc ngày tàn như thế hồn anh không đậu lại ở một sự vật nào. Nó buông thả mịt mùng, để mặc cho thấm đẫm vào mình cái mầu bàng bạc ấy của chiều tà, thấm đẫm đến say ngất,.....
.
.


.
VI. VỀ NHỮNG GIÒNG CHỮ NÀY
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Ba,08.04.1986.


Đã lâu lắm anh không làm thơ nữa. Phép mầu của ngôn ngữ đã héo khô theo tuổi xuân của anh. Bây giờ, với trí nhớ tê liệt, óc tưởng tượng bị thương, anh không còn làm chủ được ngòi bút mình. Đối với anh mọi danh từ đã trở nên cùn mòn, mọi tính từ chỉ còn là nhạt nhẽo, khả nghi, mọi động từ đều mục nát, cũ kỹ. Tất cả đều vô sinh như dược đào lên từ những cuốn tự điển soạn thảo công phu và dầy ghê hồn. Không hiểu tại sao ngày xưa anh có thể sử dụng chúng một cách đam mê?
.
Giờ đây anh không còn làm thơ nữa. Anh đã giã từ cơn mộng dữ của tuổi xuân. Anh đã ra khỏi đám cháy đó, không tiếc rẻ, cũng không mừng rỡ. Giờ đây anh chỉ muốn ghi lại giản dị những gì cảm nhận trong anh, không tô vẽ bằng từ ngữ xa xỉ. Điều đó không phải là làm thơ, mà chỉ đơn giản là nói, là thở, hay là sống.
.
Những giòng chữ anh viết hôm nay chỉ là máu chẩy từ những vết thương. Anh như con sò không còn nhả chất ngọc trai bọc lấy hạt cát nọ. Anh để mặc cho hạt cát cứa nát vết thương anh, cho nó chẩy máu như thế, những giọt máu mặn và tanh, như tình yêu còn sót anh dành cho cuộc sống...
.
.


.
VII. BẠN THIẾT
.
.
. . . . . . . . . . Thứ Ba,13.05.1986.


Bạn thiết của anh phải thật thông minh.
Chỉ anh mới được quyền ngốc nghếch.
Bạn thiết của anh phải đẹp đẽ.
Chỉ anh mới được phép xấu xa.
Bạn phải là rộng lượng.
Để cho một mình anh nhỏ nhen.
Bạn phải là sống động.
Để cho một mình anh ù lì.
Bạn phải là yêu đời.
Để cho một mình anh chán sống.
Bạn phải là trung thành.
Để cho một mình anh thay đổi.
Bạn phải chịu đóng đinh,
Để một mình anh phạm tội.
Bạn phải cố sống lại.
Để một mình anh yên nghỉ trong mồ.
.
.
.. .YOUR CLOSEST FRIEND
.
.
. . . . . . . . . . . . . Tuesday,13.05.1986
.
your closest friend ought to be
intelligent only you
have the right to be silly your closest
friend ought to be beautiful you alone are
allowed ugliness your friend ought to be generous
and let you alone be mean your friend ought
to be lively and let you alone be
inanimate your friend ought to be cheerful and
let you alone be tired of
living your friend
ought to be loyal and let you alone be
faithless your friend ought to accept his
crucifixion and let you alone
sin your friend ought to
rise from death and let you
alone quiet rest in
tomb.
.(Translated by Bùi Hoằng Vị: http://archive.damau.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2183&Itemid=1)
.
.
.

.
VIII. TÊN GỌI CỦA NGÀY XƯA
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Hai,19.05.1986.


Hốt nhiên anh nhớ Đà Lạt vô cùng, Đà Lạt của anh. Những ngày mưa bão ở đây làm anh nhớ đến chốn xa xưa đó. Chốn mà hôm nay anh có cảm tưởng như đã thuộc về tiền kiếp, Nhưng chỉ cần tên gọi của nó thoáng qua trong trí, hay thì thầm trên môi, Thì anh vẫn thấy tim anh se thắt.
.
Hồi tưởng lại hốt nhiên cho anh tìm thấy một vòm trời xanh ngắt, và hơi thở anh tan loãng trong mùi hương của một ngàn lẻ một loài hoa và một ngàn lẻ một loài lá cỏ. Anh lại bắt gặp anh đứng ngoài bao lơn của nhà thủy tạ, trên mặt hồ rực rỡ sóng xanh, nhìn nắng đào tháng Hai chẩy trong thinh không trong vắt. Hay anh lại bắt gặp anh ngồi trong một căn gác gỗ, nghe mưa đập vào khung kính cửa âm u, và gió hú không dứt trong vườn, hồn bị vây phủ trong cái điệp khúc dầm dề đó của tháng Sáu.
.
Hồi tưởng lại cho anh lang thang giữa những dẫy đồi mượt cỏ lục, những con suối mơ màng, hay những thung lũng chập chờn trong sương khói mầu bạc của tháng Mười. Hay anh lại hốt nhiên tìm thấy hơi ấm của những lò sưởi, của những căn nhà toả mùi rêu mốc, trên triền núi đá xanh, giữa rừng thông dầy, lá ngậm bóng tối lấp lánh của những tháng Chạp thơm lạnh.
.
Đà Lạt, tên gọi của những ngày tháng thiêng liêng vô cùng, một mùa Xuân lồng lộng, một mùa Hè bao la, một mùa Thu thăm thẳm, một mùa Đông mênh mang. Hồi tưởng lại cho anh cảm giác nguyên vẹn những sự vật, những biến cố, những kỷ niệm, những tiếng cười và tiếng khóc của một quãng đời đã mãi mãi mất đi, nhưng còn mãi mãi làm tim anh hốt nhiên se lại.
..
.
.

.
IX. NƠI ANH Ở
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Bẩy,31.05.1986.


Anh không nghĩ đến ngày xưa nữa. Anh không có thì giờ để nghĩ đến nó. Hiện tại lúc nào cũng đầy ắp, khiến anh ngầy ngật. Óc anh không có lúc nào ngơi để sống hồi tưởng. Chỉ có những ngày ốm đau anh mới không chèo chống nổi, tâm thần anh bị cuốn xô về thế giới của hôm qua, và bị giam cầm ở đó.
.
Dù sao hơi thở của anh vẫn là hôm nay. Anh vẫn đeo đuổi kiên trì theo nó, dù mắt anh mù loà, tim co thắt, và chân bỏng rát vì gai và lửa của thực tại. Anh vẫn muốn thường trú trong cái bây giờ.
.
Tất cả những điều đó không phải do ý chí anh. Tất cả đều do bản năng sống anh điều động. Bản năng dậy cho anh biết anh phải bám lấy cái bây giờ. Nếu đó là ảo tưởng thì nó là ảo tưởng duy nhất anh phải nuôi để tồn tại, và chỉ để tồn tại.
.
Anh rất giống với con người man rợ nguyên thuỷ, con người của những bản năng sơ khai mãnh liệt. Nó không có mục đích nào khác, xác thực và đơn giản hơn là tồn tại, và không có nơi trú ẩn nào khác, mong manh và tàn nhẫn hơn là hôm nay.
..
.
.

.
X. KHOẢNH KHẮC
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Ba,10.06.1986.


Cũng có một phút như phút này anh được nghỉ yên. Giống như khi sợi thun co giãn rồi đứt, chờ nối lại. Anh ngã xuống như người kiệt lực. Anh chờ những cơn xâu xé mới, những cơn bão mới..
Anh có cảm tưởng anh là một con rối. Trò chơi trong tay đấng vô hình. Và những khán giả vô hình theo dõi vở hài kịch. Họ mãn ý vì những bất hạnh của một con rối.

Vai tuồng của anh như sự trả đũa lại vẻ hoàn hảo của sân khấu, như sự mỉa mai của số phận. Có những lúc anh muốn bỏ vào hậu trường. Nhưng trò chơi chưa chấm dứt. Anh còn phải bị thiêu đốt cho đến khi thành tro bụi.
.
Cũng có một phút như phút này anh được nghỉ yên. Con rối được ném vào một xó chờ đổi cảnh. Anh ngã xuống như người kiệt lực.
.
Anh chẳng bao giờ chờ mong thảnh thơi, yên nghỉ, chẳng bao giờ mong bão tạnh. Anh vẫn biết trò chơi chưa chấm dứt. Nhưng anh an hưởng lặng lẽ một phút hiếm hoi này. Nó quí biết bao đối với anh. Dù nó sẽ qua đi khi anh chưa kịp phục hồi lại hơi thở.
..
.
.

.
XI. ĐIỀU ANH NÓI VỀ
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Sáu,10.06.1986
.
Anh chẳng muốn nói về và cũng chẳng thể nói về điều gì ngoài bản thân. Anh không muốn nói xa hơn điều anh biết.
.
Anh đã nói nhưng cũng chẳng phải anh nói. Anh chỉ đồng vọng lại hơi thở bàng bạc trong mỗi tồn tại. Bản thân anh cũng không phải là một cái gì đã yên vị, định hình. Anh chỉ là một tồn tại mong manh như giọt sương, hay bọt nước, hay làn khói. Anh chỉ là phản chiếu lại một tích tắc của cõi đời, ngưng đọng giữa muôn ngàn cái tình cờ của giòng nước xiết.
.
Anh vẫn chẳng muốn nói về và cũng chẳng thể nói về điều gì khác hơn bản thân anh. Dẫu nó mong manh hơn giọt sương, hơn bọt nước, hơn làn khói. Dẫu nó ngắn ngủi hơn một tích tắc của trần gian, hay vô nghĩa hơn muôn ngàn cái hư không của thế giới, phản chiếu trong nỗi khát khao vô vọng của một kiếp người.
.
Anh vẫn chỉ có thể nói về nó. Bởi nó là điều duy nhất anh biết chắc đang tồn tại, điều duy nhất anh săn đuổi, và điều duy nhất săn đuổi anh.
..
.
.

.
XII. RỖNG LẶNG
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Hai,30.06.1986
.
Dễ thường đã đến phút cuối của trò chơi? Chỉ còn một khoảng cách không biết bao lâu nữa. Anh nghe sự trống trải kéo đến như mây.
.
Anh đã làm gì? Bao nhiêu giọt máu, bao nhiêu hơi thở, anh đã dành cho cuộc chơi không có tiếng cười ấy. Và bây giờ nó sắp được đền đáp, đánh đổi lấy sự im lặng của một bãi cát bao la.
.
Anh đã được nguôi khát một giờ sao? Chẳng bao giờ đâu. Chẳng có lấy một giây. Dường như anh đã đi qua một biển cả không bờ. Và nơi anh đang dừng lại cũng chẳng phải là bến. Anh vẫn nghe chao đảo quá.
.
Dễ thường sự trống rỗng này là khởi đầu của kết thúc? Anh chẳng muốn mặc cả để kéo dài hoặc để dành vốn lại cho một trò chơi khác. Anh đã nhìn thấy, từ phút đầu, và anh bằng lòng mất tất cả. Chỉ để thấy được giây phút cuối cùng. Cứ để cho nó đến.
.
Anh nghe nỗi trống trải kéo lại như mây. Nhưng sao anh không còn cảm thấy ngay cả nỗi buồn, hay hổ ngươi. Cũng không cả sợ hãi. Hãy để cho nó đến, và đến mau đi.

.
.
.

.

XIII. LẶN TẮT

.

.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Sáu,09.09.1986

.

Mặt trời lặn tắt. Anh nhìn. Bấy lâu anh vẫn yêu nó biết bao, hơi ấm cho những tế bào của anh. Hỡi ơi, lúc này nó không thể ở lại với anh lấy một giờ.

.

Sẽ có khi nào anh ngoảnh nhìn lại khoảnh khắc trống rỗng này. Anh tưởng thời gian như không còn chẩy. Nó ngưng đọng lại ở đâu đó, ở một xó xỉnh nào bị quên lãng của vũ trụ.

.

Những tia vàng vọt vẫn phun ra từ khối lửa đang lặn tắt. Nhưng không có niềm vui nào sót lại trong đó. Chúng đã bị cướp lấy và tẩu tán trước giờ của hoàng hôn.

.

Anh nhìn mặt trời lặn tắt mà nghe xa lạ biết bao. Nó muốn từ giã anh. Chẳng phải anh từ giã một điều gì mà là mọi sự đang từ giã anh sao? Mọi sự đều tẩu thoát khỏi thế giới của anh như hơi thở đi ra khỏi lồng ngực, như sức lực thoát đi khỏi anh, sức lực và mọi khao khát, mọi dự tính cho ngày mai. Mọi sự đều tẩu thoát khỏi thế giới của anh. Ở đó chúng đã không tìm thấy một ý nghĩa để tồn tại. Ở đó chúng đã không được ban phát cho một câu trả lời. Nhưng cả anh cũng không tìm được điều ấy. Anh đã ngờ vực lâu rồi. Chẳng phải nó là thứ đầu tiên anh đánh mất đi?

.

Ngày mai mặt trời vẫn mọc lên và chiếu sáng mọi sự. Nhưng nó không còn nữa trong thế giới của anh. Cho đến chừng nào nó lại tìm thấy ở đó bùng cháy một ý nghĩa nào khác.

.
.
.
.
NHẬT KÝ 1989
_____________________________________.
.

.
I. CƠN GIẬN
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Hai,06.03.1989
.
Trong cơn thịnh nộ anh nghe như bùng nổ một triệu vì sao. Anh bị mất hút trong cơn bão cay nghiệt của lửa. Nó cứ việc cuốn anh đi đến nơi nào nó muốn, bao lâu anh còn đủ hơi để thở hụt.
.
Trong cơn thịnh nộ anh đánh mất một nửa con người. Con vật tiền sử nào trong anh đã thức giấc, giương nanh vuốt, tàn phá cõi lòng. Anh nghe trống rỗng, hao hụt quá.
.
Cơn giận không buông anh ra nữa. Nó đã gặp được con mồi tình nguyện. Trong vực thẳm tối tăm tàn ác, anh đối diện với tiếng gọi, rõ ràng hơn bất cứ lúc nào. Tiếng gọi của suy tàn. Nhưng hổ ngươi, không đường rút, anh đành lòng tiến tới, nữa và nữa, gặm nhấm niềm vui tuyệt vọng của con mồi tình nguyện.
.
Anh biết đã đánh mất một nửa con người. Không thể tìm thấy nữa: Nó đã bị nuốt chửng vào một ngõ ngách cô đơn nào của con vực, giương mãi cặp mắt bàng hoàng của một kẻ sa lầy.

.

.

.

..

II. TIẾNG NÓI
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Chủ Nhật,12.03.1989
.
Lẽ nào đồng loại không còn hiểu nữa tiếng nói của anh ? Anh vẫn nói và biết mình đang nói gì. Anh vẫn trung thành biểu hiện các điều cảm nghĩ thành ngôn ngữ trần trụi, khô khan. Anh muốn chúng luôn được hiểu cách trần trụi và khô khan.
.
Sao đồng loại không còn hiểu nữa tiếng nói của anh ? Anh cảm giác như đang nói với bãi lau sậy, như đang nói trước bể khơi, như đang nói giữa sa mạc. Tiếng nói mất hút với hơi thở xào xạc của gió, trước trận gào của sóng, hay giữa cơn tịch mịch hoang tàn của cát.
.
Nhưng anh vẫn nói, và biết mình đang nói gì. Tiếng nói của một con người. Anh vẫn muốn để cho nó vang lên, dẫu chỉ bằng những thanh âm trần trụi, khô khan, và dẫu sẽ chẳng còn lại một ai để lắng nghe giữa những vì sao của một thiên hà mông mênh quá đỗi.
.
.
.

.

III. THÔNG ĐIỆP

.

.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Bẩy,08.04.1989

.

Có bao giờ anh từng đủ độ lượng để lắng nghe những âm thanh tầm thường, nhạt nhẽo, ở chung quanh? Có khi nào anh đã tìm thấy ở chúng một ý nghĩa đáng để đánh đổi lấy đôi phút hân thưởng? Anh tự hỏi, và nhớ lại rằng đã có.

.

Ấy là khi anh nằm bất động trên chiếc giường trong một góc phòng khuất vắng của bệnh viện. Anh đã nằm như thế, trên biên giới giữa không và có. Và đã lắng nghe lấy tất cả những âm thanh quanh mình, với nỗi tò mò độ lượng. Qua những kẽ hở nào chúng đã lọt vào, tựa hồ cái thông điệp của sự Sống từ bên kia, bên ngoài những bức tường trắng, hay những song rào xám xịt, của cái thế giới này của anh. Những thông điệp gợi lại cho anh một mảng đời đã từng nếm trải. Bây giờ anh có cảm giác như nó có thể sắp mất đi mãi mãi. Và anh đã lắng nghe lấy chúng. Lắng nghe với nỗi tò mò độ lượng.

.

Thính giác anh bỗng bén nhậy vô cùng. Không bỏ sót một tiếng động nào dù là nhỏ nhặt, vô nghĩa nhất của cái sự Sống phía bên kia, cái sự Sống mà dường như chỉ một mình anh không có quyền sở hữu. Anh nằm đó, và nhận biết từng nẻo đi của gió, từng tiếng hót của chim, từng lay động của lá, từng tiếng cười trẻ nhỏ, hay tiếng gắt gỏng của người già. Chúng không còn tầm thường nhạt nhẽo như bao lần anh đã nghe. Trái lại, lọt được vào cái thế giới bất động này của anh, qua những khe hở khuất lấp nào, chúng đã trở thành xa vắng và nhiệm mầu, như thể người ta chỉ bắt gặp được một lần trong đời, một lần để gặp gỡ và để mất đi không còn. Và trong khoảnh khắc mỏng manh ấy, anh không thể không chợt hiểu ra rằng, đã từng có cho mỗi người một thời gian để sống.

.

.

.

..

IV. ĐI

.

.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Tư,12.04.1989

.

Anh chẳng có lấy một mái nhà nào để nhớ, chẳng có lấy một gia đình nào để mong, chẳng nhận lấy một mảnh đất nào làm cố quận. Anh sẽ lang thang cho đến ngày nào, không biết nữa. Có thể là ngày mai. Cũng có thể là ngày tắt nghỉ của mặt trời. Mà cũng có thể là ...

.

Anh không biết và cũng không còn muốn biết. Chỉ biết một điều, anh vẫn là anh, một cách kinh dị và tuyệt vọng. Vẫn là anh, một cách kiên trì và ngây thơ. Vẫn là anh, một cách mù lòa và bất trị.

.

Anh đã đi và còn đi, bốn mùa không ngưng nghỉ. Bốn mùa anh đi, không một mái nhà, không một gia đình, không một cố hương. Anh đi cho đến nỗi, có thể tưởng tượng không, chỉ còn lại một nửa con người, một phần tư, hay tệ hơn thế. Hình hài anh đã bốc hơi theo gió, hay tan vào bụi cát, không biết nữa. Nhưng anh vẫn đi, qua những buổi chiều và những buổi mai. Đôi khi không cảm thấy khao khát một điều gì. Mà cũng đôi khi chỉ khao khát một vầng trăng, một giòng sông, một làn khói, một chân trời ...

.

.

.

.

V. GIÒNG SÔNG

.

.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Chủ Nhật,16.04.1989

.

Anh nhớ giòng sông đó. Nhớ cả những chuyến đò ngang anh đã qua. Những chuyến đò đã chở anh đi, chở theo cả những mảng đời, những ngày tháng mù lòa.

.

Giòng sông vẫn chẩy. Những cuộn sóng xanh theo nhau đi mãi, về nơi nào biển cả. Bỏ anh đứng lại một bên bờ.

.

Anh chẳng thể cuốn mình theo với giòng sông, tìm về biển cả. Anh còn trôi giạt mãi ở đây, bên một bờ lau sậy. Đi tìm hơi thở lạc trong ngàn lau ...

.

Anh không còn mơ về biển cả. Đã lâu rồi. Anh chỉ còn lại như một chòi tranh bên bến lau này, nhìn giòng sông xoi mòn hoang tưởng.

.

.

.

Anh yêu giòng sông đó. Yêu cả những chuyến đò dọc anh đã theo. Những chuyến đò chở đẫm ánh trăng, để chẩy loang khắp một bãi triều sóng vỗ.

.

Giòng sông vẫn chẩy. Những đợt sóng loáng bạc, cuốn nhau về xa, hẹn hò với cõi chiêm bao nào của đêm. Bỏ anh neo lại giữa giòng.

.

Anh chẳng thể trầm mình theo với giòng sông, tìm về chiêm bao. Anh vẫn neo mãi ở chốn đây, giữa một vòm đêm đã quá xanh. Lắng nghe hồn ai bàng bạc trong đêm, dưới trăng thao thức.

.

Anh không còn khao khát một chiêm bao. Đã muộn rồi. Anh bằng lòng neo lại giữa giòng sông xiết chẩy, để gột phai ký ức một ngàn năm.

.

.

.
.
VI. VỀ MỘT NƠI NÀO
.
.
.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Năm,20.04.1989.


Điều gì sẽ còn lại trong hồi ức của anh về một nơi nào đã xa, ngoài một mầu xanh cổ tích? Ngoài những vầng mây gội trắng đầu non? Ngoài một cánh én lao vút qua trời, lạc giữa mông mênh? Ngoài con dốc mỏi dài, vươn tới cõi mộng nào lạnh giá? Ngoài những rặng thông dầy, mà mỗi chiếc lá nhọn đâm xuyên qua hồn, để lại một vết thương không tên gọi? Ngoài lối đi trải sỏi, tiếng kêu vang lên xa vắng dưới bước chân người? Ngoài một gương hồ long lanh, mà những gợn sóng nhẹ loang đi mãi, như hơi thở của thời gian? Ngoài con lũng thênh thang dội lại tiếng gào se thắt nào của gió? Ngoài mảnh trăng lăn lóc giữa cõi không thẫm lạnh, nhấp nháy những ngọn sao gợi nhớ thiên thu? Ngoài vườn hồng thức giấc giữa sớm mai, cựa mình dưới màn sương lấp lánh bạc? Ngoài khung cửa nhỏ mở hướng về dải đồi cỏ mượt ở phương Đông?
.
Điều gì sẽ còn lại trong hồi ức của anh, ngoài những nhan sắc rướm máu của trần gian đó? Anh đã vui sao? Đã cười giòn giã một giờ, trước khi kịp nhận ra mọi nhan sắc đều rướm máu? Trước khi kịp nghe ra tiếng pha lê vỡ, đằng sau những trận cười chiêm bao?
.
Phải, chẳng điều gì khác nữa sẽ còn lại, ngoài những kỷ niệm về một chốn đã xa. Nhưng dẫu sao cũng đủ rồi. Anh vẫn giữ gìn tất cả, lưu trữ lại trong những ngăn kéo của ký ức, nơi chưa hề phai nhạt dẫu chỉ một làn hương mong manh nhất. Và anh sẽ mang theo tất cả, biểu tượng bất diệt của một cõi địa đàng.

.

.

.

.

VII. TRẦN TRỤI

.

.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Bẩy,06.05.1989

.

Mọi hình ảnh của anh có được về con người vẫn chẳng ngừng biến đổi. Và bây giờ nó đã thôi không còn làm anh ngỡ ngàng. Nó đã bị bóc đi những lớp vỏ, bỏ đi không tiếc những tên gọi, ... để cuối cùng chỉ còn lại trần trụi là con thú hai chân của ngày thứ Sáu đầu tiên.

Anh muốn để cho con người bước đi như thế, giải phóng nó khỏi mọi hành trang, mọi y phục, mọi hào quang, mọi huyền thoại. Để nó được hiển hiện tinh khôi và bất khả tư nghị. Anh chẳng muốn khoác mãi những điều giả trá, chồng chất mãi những ảo tưởng, xây mãi một nấm mồ giam hãm lấy tự thân. Anh chẳng ước ao được mệnh danh kẻ tử tù tình nguyện hay bất cứ tên gọi cao sang nào khác nữa. Anh chẳng đành lòng bị vùi chôn dưới một nấm mồ. Chẳng bao giờ. Anh phải thoát ra, dẫu chỉ để bị thiêu đốt dưới mặt trời hung hãn của sự thật.

Hãy để anh bước đi thế này, trần trụi, không cả tên gọi con người.

.

.

.

.

.

VIII. CÓ CÒN KHÔNG

.

.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thứ Bẩy,13.05.1989

.

Có ngôi nhà nào đầy gió và ánh trăng, cho anh đến và ở lại? Có cánh đồng nào ngát hương cỏ bốn mùa, cho anh nằm xuống nghỉ yên? Có còn không một ngôi nhà như thế, dẫu cho thế giới đã chật ních tiếng ồn và bụi bặm? Có còn không một cánh đồng như thế, dẫu cho mọi nơi đã vắng ngắt đi mầu xanh?

.

Sao anh mãi cảm nghe như bàng bạc ở đâu đó một chốn nào cho khát vọng, một cõi nào để buông thả trận hồn làm cánh diều bay vút?

.

Anh đã đi suốt bao mùa gió. Anh đã đi hết mấy mùa trăng. Bỏ quên thời gian lại giữa muôn ngàn lá cỏ. Chỉ để nguôi đi giấc mơ lồng lộng của một con diều. Và cũng đánh mất theo niềm vui sở hữu lấy một ngôi nhà, một cánh đồng, như bao kẻ.

.

Anh phải đi cho đến bao giờ nữa? Sẽ còn không, ở đó, một chốn nào cho anh đến và ở lại? Sẽ còn không, ở đó, một nơi nào cho anh nằm xuống nghỉ yên?

.





..

MỤC LỤC

.

NHẬT KÝ 1986

I. TRÒ CHƠI

II. ĐƯỜNG ANH ĐI

III. CÓ NGHĨA LÀ NHƯ THẾ

IV. CUỘC VUI

V. CHIỀU TÀ

VI. VỀ NHỮNG GIÒNG CHỮ NÀY

VII. BẠN THIẾT

YOUR CLOSEST FRIEND

VIII. TÊN GỌI CỦA NGÀY XƯA

IX. NƠI ANH Ở

X. KHOẢNH KHẮC

XI. ĐIỀU ANH NÓI VỀ

XII. RỖNG LẶNG
XIII. LẶN TẮT

.

NHẬT KÝ 1989

I. CƠN GIẬN

II. TIẾNG NÓI
III. THÔNG ĐIỆP
IV. ĐI
V. GIÒNG SÔNG

VI. VỀ MỘT NƠI NÀO
VII. TRẦN TRỤIVIII. CÓ CÒN KHÔNG

.