.
.
CỔ HỌC TINH HUÊ
.

.
.
16. QUÂN SƯ LUẬN DỊCH
SG, 24/04/1989 (Trích DỊCH HỌC TINH RANH)
.
.
Thiên Vương lên ngôi báu đã lâu, song tình trạng Địa Quốc vẫn không khá, trái lại, còn thêm nát bét: Trên dưới, phải trái, trong ngoài, trông rất kinh dị. Vương tìm cách vớt vát; suy nghĩ mãi, một hôm bàn với Vô Cụ Thiền Sư, một cao tăng từ Tây Trúc sang đất này giúp hoằng đạo. Vương hỏi:

Nay Trẫm muốn xây lại ngôi Quốc Tự kia cho lớn hơn, khanh thấy thế nào?

Vô Cụ đáp:

Trị phong tất chẳng thay thế cho trị đạo, trị thuật được, song nếu ý Bệ Hạ muốn, thời cứ làm.

Thế là Vương khởi sự. Có điều, đập bỏ ngôi chùa cũ đi thì dễ, mà dựng nó lại không ngờ khó quá: Đất hết chuồi lại sụp, hết sụp lại mô lên; cứ phải xây đi cất lại mãi. Vẫn chưa hết: Hôm khánh thành, cái chuông Đại Hồng bỗng rơi xuống, nền nhà rạn nứt cả. Thiên Vương giận quá, thét tả hữu đem cả cai lẫn thợ ra chém; Vô Cụ phải can:

Bệ Hạ không nên làm thế. Lỗi nào ở họ? Thần nghe nói, hễ lúc Địa Quốc này gặp vận bỉ, thời xây Đại Tự không bao giờ thành. Đừng nói ấy chỉ là trị phong, mà cả lục trị, sáu mặt đều suy: Trị đạo, trị thuật, thời hóa ra chẳng dung nhau. Trị thể, chỉ gặp toàn phường giá áo túi cơm, đội trên đạp dưới. Trị tài, chỉ gặp toàn loài ếch ngồi đáy giếng, múa gậy vườn hoang. Trị học, chỉ gặp toàn quân đọc một cuốn sách, thách cả thánh hiền. Nghĩ mà kinh, thần không nói nữa.

Trẫm vẫn có chỗ chẳng hiểu, cần được giải đáp.

Xin cứ hỏi.

Trẫm nghe đã nhiều lắm rồi cái câu Nước nhà gặp vận bỉ. Thế là thế nào? Bởi lục trị đều suy, cho nên vận bỉ, hay bởi vận bỉ, cho nên lục trị đều suy?

Hai thứ ấy khó phân biệt được. Còn như nguyên nhân của cái bỉ vận kia, thời có thể tìm thấy lời giải thích trong Lục Thập Tứ Quái Chi Tượng Đồ bên Dịch Học, thần chẳng dám lạm bàn.

Pháp danh là Vô Cụ, sao còn điều chẳng dám?

Nếu Bệ Hạ không hứa tha tội trước, thời thần chẳng vô cụ.

Trẫm hứa đó.

Thế thì xin nói: Bệ Hạ hiệu là Thiên Vương, xã tắc lại danh là Địa Quốc; thượng Càn mà hạ Khôn như thế, Dịch Kinh gọi là quẻ Bỉ. Cùng dã. Thiên Hạ Tím Loạn Chi Tượng.

Muốn cho qua hết cái bỉ, phải đến bao giờ?

Bỉ cực, thái lai. Trong Kinh Dịch, gọi quẻ Thái, ấy là khi Khôn nằm trên Càn, tức Thiên ở dưới Địa vậy.

Phải hiểu đó như thế nào?

Theo đó thời phải hiểu ấy là khi Bệ Hạ không còn ở trên mặt đất này nữa.

Hiểu rồi. Gọi ngươi là Vô Cụ thật phải lắm. Trẫm đã lỡ hứa nên tha tội chết cho, song không muốn dòm thấy mặt ngươi nữa.

Nói đoạn, thét tả hữu:

Quân bay, trói thằng cha già dịch này lại, đem xuống thuyền gửi trả về Tây Trúc ngay cho Trẫm.
.
.
.
.
.